Κυκλοφορούμε >>>

Ο Κωνσταντίνος Καβάφης στα στενορύμια της Δαμασκού και η μοναχή Ιουστίνη στην Μααλούα. Ο Γιώργος Σεφέρης στην Ανατολία και ο ανώνυμος χαμαμτζής στο Προκόπι. Ο Στρατής Τσίρκας στην Ιερουσαλήμ και η γυναίκα του Λωτ στη Νεκρά θάλασσα. Η Νίκη Μαραγκού στην Αμμόχωστο και η μπάντα παιανίζει τη Συννεφούλα στη μουσκεμένη με αλκοόλ Λευκωσία. Παζάρι στην αγορά της παλιάς Βηρυτού καθώς καλά κρατεί ο εμφύλιος πόλεμος• και ο ράφτης στη Σιδώνα, προσηλωμένος στη βελόνα του, αρνείται να σε κοιτάξει. Στην Ιωνία οι τελευταίοι Τουρκοκρητικοί περιμένουν τα χελιδόνια να επιστρέψουν στις φωλιές τους• και ο Νεντίμ Γκιουρσέλ κάνει παρέα του Ορχάν Παμούκ στη σκιά του Γαλατά – αποχαιρετούν την αθωότητα της Ιστανμπούλ με χιλιάδες αποτσίγαρα. 

Συλλέκτες στιγμών είμαστε, αλλά δεν είναι αρκετό. Αποταμιευμένες εικόνες γίνονται σκαλοπάτια σε συναισθήματα και αφηγήσεις. Συρραφή από μνήμες και ιστορίες• πρόσωπα και σκέψεις και διαβάσματα ανατολικά της Μεσογείου• να ξορκίσω φόβους αποχαιρετώντας τον κόσμο του Λεβάντε.

Η Niki Troullinou >>>

Σας ευχαριστούμε για την παρουσία σας. Όμορφη βραδιά με συνοδοιπόρους και ταξιδιώτες μαζί στα νερά της λογοτεχνίας και του Λεβάντε. Ξεχωριστή η ευγνωμοσύνη για την ομιλία του Ευριπίδη Στεφάνου, και την ''σύμπραξη'' του Μανόλη Παπουτσάκη: ένας βιβλιοπώλης που αγαπά το Βιβλίο. Ήταν όπως θα το θέλαμε, χαμηλόφωνα, χωρίς δήθεν, αγαπησιάρικα. Και πάλι Ευχαριστώ.

ΚΡΗΤΗ 1942 ΟΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΤΟΥ LIDIO CIPRIANI                                                                                     Επιμέλεια: Παύλος Κόρπης                                                                                                                                     Δίγλωσση έκδοση: ελληνικά/ιταλικά, σελίδες 384                                                                                                Εκδόσεις ΒΙΒΛΙΟΠΩΛΕΙΟ ΑΝΑΛΟΓΙΟ, και Ιστορική Βιβλιοθήκη CIVITAS, Ηράκλειο 2014. 

Θα μπορούσε να είναι θέμα για διήγημα: ο ιστοριοδίφης Παύλος Κόρπης, γόνος παλιάς ιταλικής οικογένειας του Χάνδακα, με σπουδές στην Ιστορία, γίνεται αποδέκτης ενός αδημοσίευτου κειμένου, γραμμένου το 1943 από ανώνυμο Ιταλό λοχαγό. Σε αυτό ο συγγραφέας του περιγράφει πως συνάντησε, τον Ιούνιο του 1943  πάνω σ’ ένα σαπιοκάραβο, έναν επίσης Ιταλό  ταγματάρχη,  ‘’μικρόσωμος, διοπτροφόρος, σωστός  τύπος καθηγητή’’• κουβαλούσε  μαζί του τρία κιβώτια  βιβλία. Του χάρισε  μάλιστα ένα αντίτυπο για να διαβάζει στο ταξίδι. Πηγαίνουν και οι δύο στην Κρήτη   να βρουν τις μονάδες τους στην γνωστή ταξιαρχία Siena.  Και ο  Παύλος Κόρπης  αρχίζει το ψάξιμο. Είναι ο διευθυντής της Ιταλικής Αρχαιολογικής Αποστολής  της Φαιστού, καθηγητής  Vincenzo La Rosa  που το ίδιο απόγευμα, Αύγουστος 2012,  θα λύσει τις απορίες: ο ‘’σωστός καθηγητής’’ με τα κιβώτια βιβλίων δεν μπορεί παρά να ήταν ο Ιταλός ανθρωπολόγος Lidio  Cipriani .

 Και έτσι ο L. Cipriani θα μπει στην ζωή του Παύλου Κόρπη, θ΄ αρχίσει  ένα γοητευτικό ταξίδι  για την ανακάλυψη  του αρχείου του ανθρωπολόγου, αφού το εν λόγω βιβλίο  , Η Κρήτη και η μεσογειακή προέλευση του πολιτισμού, έκδοση 1943, Φλωρεντία, στην ιταλική, περιέχει τις απόψεις του συγγραφέα του περί της καταγωγής των Κρητικών αλλά και πλούσιο φωτογραφικό υλικό. Άνθρωποι εδώ και στην Ιταλία θα κινηθούν,  θα ψάξουν, θα βρουν, θα σκύψουν πάνω στο συγκλονιστικό υλικό και το  εξαιρετικά σημαντικό βιβλίο "Κρήτη 1942 Οι φωτογραφίες του Lidio Cipriani" κυκλοφορεί τις τελευταίες μέρες του 2014 στο Ηράκλειο της Κρήτης.                                                                                                                                         

Ο ανθρωπολόγος Lidio Cipriani, (1892- 1962) ξεκίνησε την επιστημονική του σταδιοδρομία στα πρώτα χρόνια του φασιστικού καθεστώτος στην Ιταλία. Η καριέρα του εξελίχθηκε παράλληλα με τα γεγονότα της εποχής του και επηρεάστηκε αποφασιστικά από αυτά. Υπήρξε μέλος των Ρατσιστών Επιστημόνων και πολλά από τα δημοσιεύματα του εκείνης της εποχής ήταν καθαρά ρατσιστικά, και από την άλλη κράτησε αρνητική στάση στον αντισημιτισμό και είχε Εβραίο εκδότη ως το 1938.  Δίδαξε στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας και κυρίως διέσχισε την Αφρική, την Ινδία και την Κεϋλάνη, ως το 1939, για τις έρευνες του,  συντελώντας καθοριστικά στη γνώση αφρικανικών και ασιατικών πληθυσμών. Συμμετείχε σε πλήθος επιστημονικών αποστολών, όπου συνέλεξε, ταξινόμησε και τελικά διέσωσε εντυπωσιακό αριθμό στοιχείων, τεκμηρίων και φωτογραφιών για τα τοπικά ήθη και έθιμα των πληθυσμών που γνώρισε,  στοιχεία μοναδικά για πληθυσμούς που τελούν υπό εξαφάνιση. 

Ο Cipriani θεωρούσε τη φωτογραφική μηχανή επιστημονικό εργαλείο που βοηθά στην καταγραφή των ανθρωπολογικών δεδομένων και των πολιτισμικών στοιχείων των λαών που μελετούσε. Μανιώδης φωτογράφος ο ίδιος φωτογράφιζε ως το τέλος της ζωής του.  Γι αυτό και το φωτογραφικό αρχείο του  υπήρξε τεράστιο. Ένα μικρό τμήμα αυτής της εξαιρετικής εργασίας σχετίζεται με την Κρήτη, την οποία επισκέφτηκε στα 1942, για να μελετήσει ανθρωπολογικά τους ντόπιους. Γύρισε όλο το νησί κάνοντας μετρήσεις στους κατοίκους του, 2.375 ανθρώπους, άντρες και γυναίκες,  αλλά παράλληλα φωτογράφισε σπίτια, τοπία, χωριά, κατασκευές, ασχολίες και εργασίες, αρχαιολογικούς χώρους, την χλωρίδα και την πανίδα. Το αρχείο που έχει διασωθεί  διαθέτει σήμερα 2768 φωτογραφίες από τις 3100 περίπου που τράβηξε στο νησί.             

                                                      Στην παρούσα έκδοση περιλαμβάνονται 1689 φωτογραφίες, κυρίως προσωπογραφίες. Δεν είναι ένα τυπικό φωτογραφικό λεύκωμα, ούτε βεβαίως μια ανθρωπολογική κατάταξη. Το βιβλίο ακολουθεί πιστά τα βήματα του Cipriani, χωρίς να ενδιαφέρεται για την επιστημονική του άποψη  - ήρθε στην Κρήτη αποφασισμένος ν’ αποδείξει πως οι Κρητικοί είναι Λίβυοι στην προέλευσή τους κι έκανε τα πάντα για να τεκμηριώσει ένα συμπέρασμα που εξυπηρετούσε την τότε ιταλική προπαγάνδα. Άλλωστε ο Cipriani, ήταν δαιμόνιος, δύσκολος, ισχυρογνώμων και απερίσκεπτος… μοναδικός στην προσαρμογή των συμπερασμάτων της έρευνάς του προς την εκάστοτε επίσημη πολιτική γραμμή… ( από τον πρόλογο του Παύλου Κόρπη). Εδώ είναι η δύναμη των φωτογραφιών που μας συγκινεί, που μας βοηθά  ν’ ανιχνεύσουμε τη σκληρή καθημερινότητα των ανθρώπων μέσα από τις εκφράσεις τους και το βλέμμα τους. Αυτοί οι άνθρωποι υπήρξαν -κάποιοι ίσως ακόμα- κι εκείνη την εποχή ήταν δρώντες. Είναι η γενιά του πολέμου, οι άνθρωποι που ανέστησαν  τις επόμενες γενιές .  Αυτό που για τον Cipriani ήταν έρευνα για εμάς είναι «ζώσα» Ιστορία. Ή,   κάθε ιστορία είναι η δική μας ιστορία    για να θυμηθούμε τον Σπύρο Ασδραχά. Εδώ αποτυπώνεται χαρακτηριστικό, αφτιασίδωτο, αυθεντικό στις εκφράσεις, στα βλέμματα, στα σώματα των ανθρώπων της εποχής το πρόσωπο  της Κρήτης στα χρόνια της Κατοχής.  

                                                                                      Στον τόμο περιλαμβάνονται κείμενα του επιμελητή της έκδοσης Παύλου Κόρπη, καθώς και κείμενα των Κωνσταντίνου Μαμαλάκη και Μιχάλη Παπαηλιάκη που συνεισέφεραν αποφασιστικά στην ολοκλήρωση της έρευνας για τον  Cipriani, καθώς ακολουθώντας τα βήματά του επισκέφτηκαν τα ίδια μέρη που εκείνος είχε φωτογραφίσει, δείχνοντας τις φωτογραφίες στους γέροντες των καφενείων, ρωτώντας, μαθαίνοντας, ταυτοποιώντας τόπους και ανθρώπους• ακόμη ένα γοητευτικό ταξίδι από κείνα που κάθε συγγραφέας  ζηλεύει.                                                                                                                                                                                                        Το βιβλίο προλογίζει ο Jacopo Moggi-Cecchi, καθηγητής Ανθρωπολογίας και Παλαιοανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Φλωρεντίας, και είναι αφιερωμένο στη μνήμη δύο Εκλεκτών: των Στυλιανού Αλεξίου και  Vincenzo La Rosa.

Νίκη Τρουλλινού.

                                                            

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΛΥΧΡΟΝΑΚΗΣ

Πιερότοι ποιητές

Στην εποχή της παρακμής

Το γέλιο ως επιθανάτιος ρόγχος

αλεξάνδρεια

Το γέλιο ως έκφραση δύναμης και υπεροχής.

Το γέλιο ως έκφραση ασυναρτησίας και παραλογισμού.

Το γέλιο ως έκφραση ζωής και ελευθερίας.

Το ρομαντικό πορτραίτο του καλλιτέχνηως σαλτιμπάγκου.

Ο ίλιγγος του μοντέρνου κωμικού...

Αυτά και πολλά άλλα είναι τα θέματα τούτης της πραγματείας για τη θέση του γέλιου στην ιστορία των ιδεών και στη λογοτεχνία απο την αρχαιότητα μέχρι το χριστιανισμό και τις νεότερες εποχές. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στα ρεύματα του Διαφωτισμού, του ρομαντισμού, του ρεαλισμού, του συμβολισμού και του υπερρεαλισμού, που αναβαθμίζουν το ρόλο του γέλιου στην ανθρώπινη ζωή και εισάγουν ένα νέο ήθος στη μοντέρνα τέχνη μέσα από τις μορφές της ειρωνείας, της παρωδίας, του χιούμορ και του γκρoτέσκο. Με παραδείγματα από την ξένη και την ελληνική γραμματεία (απο τον Πλάτωνα, τον Αριστοτέλη και τον Μένανδρο μέχρι τους Πατέρες της Εκκλησίας και από τον Μπωντλαίρ, τον Σλέγκερ, τον Μπερξόν ή τον Μπαχτίν μέχρι τον Βιζυηνό,τον Καβάφη και τον Καριωτάκη), το βιβλίο επιχειρεί να αναδείξει την καταστροφική και συνάμα αναζωογονητική δράση του γέλιου, που απελευθερώνει τον άνθρωπο απο το βαρύ πνεύμα της σοβαρότητας, καθιστώντας τον εκφραστικό και δημιουργικό, ικανό να τρέφεται από τις αντιφάσεις και τις παλινωδίες των άλλων και του εαυτού του.

Ο Δημήτρης Πολυχρονάκης γεννήθηκε το 1967 στο Ηράκλειο της Κρήτης και εργάζεται σήμερα ως επίκουρος καθηγητής της νεοελληνικής φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Έχει εκδώσει τα βιβλία: Ο κριτικός ιδεαλισμός του Ιάκωβου Πολυλά (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. 2002) και Όψεις της ρομαντικής ειρωνείας (Ίνδικτος, 2007), ενώ έχει μεταφράσει το δοκίμιο του Hermann Broch Ο Χόφμανσταλ και η εποχή του (Πατάκης, 2003). Άρθρα του για τη νεοελληνική και την ξένη φιλολογία έχουν δημοσιευτεί σε περιοδικά, συλλογικούς τόμους  και πρακτικά επιστημονικών συνεδρίων.